رول اور در فارکس یا Roll Over یکی از مفاهیم کلیدی است که بسیاری از معامله گران تازه کار آن را درک نمیکنند، اما تاثیر بسیار زیادی بر نتیجه معاملات به ویژه در معاملات بلند مدت میگذارد. رول اور در سادهترین تعریف، فرآیند انتقال یک معامله باز از یک روز معاملاتی به روز بعد است. این انتقال باعث میشود معامله گر بسته به نوع پوزیشن و اختلاف نرخ بهره میان دو ارز، مبلغی به نام سواپ دریافت یا پرداخت کند.
برای درک بهتر رول اور در فارکس لازم است ابتدا بدانیم که فارکس بازاری شبانه روزی است اما از نظر بانکی، روزهای مشخصی برای تسویه دارد. همین موضوع باعث ایجاد هزینه یا سود سواپ میشود که بخش اصلی مفهوم رول اور را تشکیل میدهد.
در ادامه با بلاگ iXBroker همراه باشید تا ضمن معرفی مفهوم رول اور در فارکس، نقش بروکرها را در این زمینه برایتان روشن کنیم و تفاوت آن با سواپ را به طور کامل شرح دهیم. پس از خواندن این مقاله تمام جزییات و مفاهیم مربوط به رول اور در فارکس را یاد خواهید گرفت.
مفهوم رول اور چگونه شکل میگیرد؟
در بازار بین بانکی، وقتی شما یک جفت ارز مانند EUR/USD را معامله میکنید، در واقع یک ارز را قرض میگیرید و ارز دیگر را خریداری میکنید. این قرض گرفتن و خریدن بر اساس نرخهای بهره کشورها انجام میشود. اگر نرخ بهره ارزی که خریداری کردهاید بیشتر از نرخ بهره ارزی باشد که قرض گرفتهاید، بروکر در زمان رولاور به شما مبلغی پرداخت میکند. اما اگر شرایط برعکس باشد، شما باید مبلغی پرداخت کنید.
این فرآیند هر شب در ساعت مشخصی انجام میشود و معامله به روز بعد منتقل میشود. در نتیجه، هر معاملهگری که قصد دارد یک پوزیشن را بیشتر از یک روز باز نگه دارد، باید اثر رولاور را در نظر بگیرد.
نقش بروکرها در رول اور
در سطح تکنیکال، این بانکها و مؤسسات مالی بزرگ هستند که رولاور را تعیین میکنند، اما در سطح عملی، شما با بروکر سروکار دارید. بروکرها نرخ سواپ را بر اساس سیاستهای داخلی، نرخهای بینبانکی و شرایط نقدینگی تعیین و اعمال میکنند.
بروکر ixbroker نیز مانند تمامی بروکرهای حرفهای فارکس، نرخهای سواپ را بهصورت شفاف در بخش مشخصات ابزارهای معاملاتی نمایش میدهد تا معاملهگران قبل از باز کردن پوزیشن از هزینههای احتمالی اطلاع داشته باشند.
سواپ چیست؟
سواپ (Swap)، که با نام بهره شبانه (Overnight Interest) شناخته میشود، به هزینه یا سودی اطلاق میگردد که بابت نگهداری یک معامله باز در بازار فارکس برای بیش از یک روز معاملاتی (معمولا پس از نیمهشب به وقت سرور کارگزار) محاسبه و به حساب معاملهگر اعمال میشود.
این نرخ مستقیما از تفاوت نرخهای بهره تعیینشده توسط بانکهای مرکزی دو کشوری که ارزهایشان در جفتارز مورد معامله قرار دارند، نشئت میگیرد. هرگاه شما یک جفتارز را معامله میکنید، در واقع بهطور همزمان ارزی را میخرید و ارزی دیگر را میفروشید.
بنابراین اگر نرخ بهره ارز خریداری شده (مثلا دلار آمریکا) بالاتر از نرخ بهره ارز فروخته شده (مثلا ین ژاپن) باشد، معاملهگر سوآپ مثبت دریافت میکند (درآمد)، اما اگر شرایط برعکس باشد، معاملهگر سوآپ منفی را به کارگزار پرداخت مینماید (هزینه).
تفاوت اصلی رول اور و سواپ در فارکس
بسیاری از معاملهگران تازهکار این دو مفهوم را یکی میدانند اما تفاوت جزئی میان آنها وجود دارد.
رولاور همان فرآیند انتقال پوزیشن به روز بعد است. اما سواپ مقدار هزینه یا سودی است که معاملهگر در نتیجه این انتقال دریافت یا پرداخت میکند.
به عبارت دیگر:
رولاور عمل انتقال و سواپ نتیجه آن است. رول اور در فارکس، فرآیندی است که انجام میشود و سواپ عدد مالی و محصول آن فرآیند است. در نهایت، چون تنها چیزی که معامله گر احساس میکند همان سود یا زیان مالی است، هر دو اصطلاح برای اشاره به همان هزینه/درآمد شبانه به کار میروند.
| ویژگی | رولاور (Rollover) | سوآپ (Swap) / نرخ سوآپ (Swap Rate) |
| تعریف اصلی | فرآیند تمدید یک معامله باز به روز معاملاتی بعدی. | نتیجه مالی آن فرآیند (هزینه یا درآمد). |
| ماهیت | یک مکانیزم عملیاتی برای جلوگیری از تحویل فیزیکی ارزها. | یک مؤلفه مالی که بر سود یا زیان معامله تأثیر میگذارد. |
| زمان وقوع | در پایان روز معاملاتی (معمولاً ساعت ۵ عصر به وقت نیویورک). | پس از اتمام فرآیند رولاور و اعمال نرخ. |
| مبنای محاسبه | نیاز به تمدید معاملهای که تاریخ تسویه آن (T+2) فرا رسیده است. | تفاوت نرخهای بهره (Interest Rate Differential) دو ارز. |
| نوع تأثیر | اجرایی؛ تضمین میکند که پوزیشن شما باز میماند. | مالی؛ تأثیر مثبت (درآمد) یا منفی (هزینه) نقدی. |
| نام رایج دیگر | تمدید شبانه (Overnight Extension) | بهره شبانه (Overnight Interest) |
چه زمانی رول اور در فارکس انجام میشود؟
رولاور معمولاً در پایان روز معاملاتی فارکس، یعنی حدود ساعت ۵ عصر به وقت نیویورک، انجام میشود. این ساعت به عنوان زمان تسویه بانکی شناخته میشود. اگر پوزیشن شما پیش از این ساعت بسته شود، هیچ هزینه رولاوری به آن اعمال نخواهد شد. اما اگر پوزیشن باز باشد، هزینه یا سود سواپ برای آن ثبت میشود.
در بسیاری از بروکرها سهشنبه شب، رولاور سه برابر محاسبه میشود. دلیل آن این است که معاملات فارکس دو روزه تسویه میشوند و تسویه آخر هفته نیز باید در نظر گرفته شود. بنابراین هزینه یا سود مربوط به روزهای شنبه و یکشنبه نیز همینجا لحاظ میشود.
چرا رول اور برای معاملهگران اهمیت دارد؟
اهمیت رولاور به نوع استراتژی معاملاتی بستگی دارد. اگر معاملهگر اسکالپر باشد و معاملات او چند دقیقه یا چند ساعت باز بماند، رولاور عملاً تأثیری روی عملکرد او ندارد. اما معاملهگران سوئینگ و بلندمدت باید حتماً توجه ویژهای به نرخهای سواپ داشته باشند.
اگر در جفتارزی که معامله میکنید اختلاف نرخ بهره زیاد باشد، سواپ ممکن است درآمد قابل توجهی ایجاد کند یا بالعکس، هزینهای سنگین به معامله اضافه کند. بنابراین استراتژی معاملاتی بدون لحاظ رولاور ناقص خواهد بود.
مثال ساده از رول اور
فرض کنید شما جفت ارز AUD/JPY را خریداری کردهاید. نرخ بهره استرالیا بالاتر از ژاپن است. در نتیجه شما ارزی با نرخ بهره بالاتر را خریدهاید و ارزی با نرخ بهره پایینتر را قرض گرفتهاید. بروکر در زمان رولاور به شما مبلغی پرداخت میکند. این همان Carry Trade است.
اما اگر همین معامله را در جهت فروش بگیرید، اوضاع کاملاً برعکس میشود و باید هزینه پرداخت کنید.
جدول نمونه نرخهای سواپ
این جدول تنها برای آموزش است و اعداد واقعی نیستند:
| جفت ارز | سواپ خرید (Buy) | سواپ فروش (Sell) | توضیح |
| EUR/USD | -3.2 | 1.5 | نرخ بهره دلار بالاتر از یورو است |
| GBP/JPY | 2.8 | -5.1 | خرید پوند سودده و فروش آن پرهزینه است |
| AUD/CHF | 1.2 | -2.4 | اختلاف نرخ بهره زیاد نیست |
| USD/TRY | 15 | -24 | اختلاف نرخ بهره بالا و پرریسک |
این جدول نشان میدهد که ورود به معامله در جهت اشتباه میتواند هزینههای قابل توجهی ایجاد کند. بنابراین آگاهی از رولاور و ساختار سواپ اهمیت زیادی دارد، بهخصوص برای معاملهگرانی که به دنبال استراتژیهای بلندمدت هستند.
آیا میتوان از رول اور سود کسب کرد؟
بله. همانطور که اشاره شد، اگر ارزی با نرخ بهره بالا را بخرید و ارزی با نرخ بهره پایین را بفروشید، احتمال دریافت سواپ مثبت وجود دارد. برخی معاملهگران حرفهای استراتژیهای خود را بر اساس دریافت سواپ مثبت طراحی میکنند. این روش به نام Carry Trade Strategy مشهور است.
اما باید توجه داشت که اختلاف نرخ بهره تنها یکی از عوامل موفقیت است. اگر جفتارز مورد نظر حرکتی برخلاف پوزیشن شما داشته باشد، سود سواپ نمیتواند ضرر ناشی از تغییر قیمت را جبران کند.
رول اور به عنوان یک استراتژی معاملاتی فارکس
طبق نظر متخصصان iXBroker، رول اور صرفا یک هزینه پنهان نیست بلکه میتواند ستون اصلی یک استراتژی معاملاتی سودآور و محبوب به نام کری ترید (Carry Trade) باشد.
استراتژی کری ترید (Carry Trade)
کری ترید (Carry Trade) یک استراتژی مالی در بازار فارکس است که هدف آن کسب سود از تفاوت نرخهای بهره بین دو ارز مختلف است. اصول این استراتژی بر پایه خرید ارزی با نرخ بهره بالا و فروش همزمان ارزی با نرخ بهره پایین بنا شده است.
مکانیسم: معاملهگر با استفاده از ارز کمبهره (وام گرفتن) اقدام به خرید ارز پربهره (سرمایهگذاری) میکند. تفاوت خالص در بهرههای دریافتی و پرداختی، همان سوآپ مثبت روزانه است که سود اصلی تریدر را تشکیل میدهد.
هدف: برخلاف بسیاری از استراتژیهای فارکس که بر تغییرات قیمت تمرکز دارند، هدف اصلی کَری ترید، کسب درآمد ثابت روزانه (یا شبانه) از طریق سوآپ مثبت است، در حالی که نوسانات قیمت جفتارز در وهله دوم اهمیت قرار میگیرند.
مثال: خرید جفتارز AUD/JPY به معنی خرید دلار استرالیا (AUD، با بهره بالاتر) و فروش ین ژاپن (JPY، با بهره پایینتر) است. مادامی که معاملهگر این پوزیشن را باز نگه دارد، روزانه سوآپ مثبت دریافت میکند.
انتخاب جفت ارزهای بهینه برای کری ترید (اختلاف زیاد نرخ بهره)
موفقیت در کری ترید به شدت وابسته به انتخاب جفت ارز هایی است که بیشترین پتانسیل کسب سوآپ مثبت را ارائه میدهند و همچنین از نظر ثبات اقتصادی قابل اعتماد باشند.
عوامل کلیدی در انتخاب: اختلاف نرخ بهره بالا (High Interest Rate Differential): جفتارز باید دارای بیشترین اختلاف مثبت در نرخهای بهره رسمی باشد تا بالاترین سوآپ روزانه را ارائه دهد.
ثبات اقتصادی: ارز پربهره باید متعلق به اقتصادی با ثبات و رشد نسبی باشد تا ریسک کاهش ارزش آن (نوسانات) کاهش یابد.
انتظارات نرخ بهره: تحلیلگران باید انتظار داشته باشند که نرخ بهره ارز پربهره در آینده نزدیک ثابت بماند یا افزایش یابد، در حالی که نرخ ارز کمبهره ثابت بماند یا کاهش یابد.
نقش سیاستهای پولی در رول اور
سواپها و رولاورها بهشدت تحت تأثیر نرخ بهره و سیاستهای بانکهای مرکزی هستند. زمانی که بانک مرکزی یک کشور نرخ بهره را افزایش میدهد، ارزش پول داخلی افزایش مییابد و رولاور مربوط به آن جفتارز تغییر میکند.
برای مثال:
افزایش نرخ بهره در آمریکا باعث افزایش سواپ مثبت برای جفتارزهایی میشود که دلار را در موقعیت خرید قرار میدهند.
این موضوع نشان میدهد که معاملهگران باید علاوه بر تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، تحولات بانکی و نرخهای بهره را نیز دنبال کنند.
آیا همه معاملات شامل رول اور میشوند؟
خیر. برخی معاملات شامل رول اور نمیشوند. از جمله این معاملات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- معاملات اسلامی در بروکرهایی که اکانت بدون سواپ ارائه میدهند
- معاملات CFD سهام که بعضا ساختار متفاوتی دارند
- معاملاتی که قبل از زمان تسویه بسته میشوند
بروکر ixbroker برای معاملهگران مسلمان حسابهای ویژه Islamic ارائه میدهد که در آنها سواپ دریافت یا پرداخت نمیشود. این حسابها برای معاملهگرانی که قصد دارند پوزیشنهای بلندمدت داشته باشند بسیار مناسب است.
تاثیر حجم معامله بر رولاور
هر چه حجم معامله بیشتر باشد، مقدار سواپ نیز افزایش مییابد. بنابراین معاملهگری که با حجم بالا وارد پوزیشن میشود باید هزینه سواپ بیشتری پرداخت کند یا سود بیشتری دریافت کند.
در معاملات استاندارد فارکس، هر لات معمولا برابر 100 هزار واحد ارز پایه است. بنابراین کوچکترین اختلاف در نرخ بهره نیز میتواند عدد قابل توجهی ایجاد کند.
آیا رول اور همیشه ثابت است؟
خیر. رولاور تحت تأثیر عوامل مختلفی تغییر میکند:
- شرایط بازار
- سیاستهای پولی
- نرخهای بین بانکی
- نقدینگی
- رویدادهای اقتصادی
بنابراین معاملهگران باید مرتباً نرخ سواپ را بررسی کنند، زیرا حتی استراتژیهایی که بر اساس سواپ مثبت طراحی شدهاند ممکن است با تغییر نرخها سوددهی خود را از دست بدهند.
استراتژی مدیریت هزینه رول اور
برای مدیریت بهتر هزینههای رولاور میتوان موارد زیر را رعایت کرد:
- باز نکردن پوزیشنهای سنگین پیش از سه شنبه شب
- ترجیح خرید جفتارزهایی که سواپ مثبت دارند
- بستن معاملات کوتاهمدت قبل از زمان رول اور
- استفاده از حسابهای بدون سواپ در صورت نیاز
این روشها میتواند تاثیر هزینههای غیرضروری را کاهش دهد و بازده معاملهگر را بهبود بخشد.
رول اور در معاملات کریپتو و شاخصها
در بخش CFD، رولاور برای معاملات شاخصها، کالاها و کریپتوها نیز وجود دارد اما ساختار محاسبه آن با فارکس متفاوت است. در این ابزارها معمولاً رولاور بهصورت هزینه نگهداری (Financing Fee) محاسبه میشود و وابستگی مستقیم به نرخ بهره بین بانکی ندارد.
بنابراین اگر معاملهگر در یک شاخص مانند NASDAQ معامله دارد، باید جدول هزینههای بروکر را بررسی کند تا در درک هزینهها دچار اشتباه نشود.
جمع بندی
رولاور یکی از مفاهیم ضروری و حیاتی در بازار فارکس است. هر معاملهگری که قصد دارد معاملات بلندمدت یا سوئینگ انجام دهد باید تاثیر آن را بر سود و زیان خود بررسی کند. رولاور میتواند باعث دریافت سود اضافی یا پرداخت هزینه ناخواسته شود و نادیده گرفتن آن میتواند استراتژی معاملاتی را دچار مشکل کند.
آگاهی از ساختار رول اور در فارکس، ساعات انجام آن، تفاوتهای حسابهای معاملاتی و نحوه محاسبه سواپ، یکی از مهمترین مهارتهایی است که یک معاملهگر باید داشته باشد. بروکر ixbroker شرایط رقابتی و شفاف برای سواپ و حسابهای بدون سواپ ارائه میدهد تا معاملهگران بتوانند با خیال راحت معاملات بلندمدت خود را مدیریت کنند.