در بازارهایی مانند فارکس، کریپتو و سایر داراییهای قابل معامله با لوریج، یکی از مهمترین انتخابها برای معاملهگر این است که چقدر از لوریج استفاده کند و رایج ترین سوال تازه کاران این است که بهترین لوریج برای 100 دلار چقدر است. این سوال وقتی مهمتر میشود که سرمایه اولیه محدود است و مثلا حساب تنها ۱۰۰ دلار موجودی دارد و یک اشتباه در تعیین لوریج میتواند به زیان کامل در حساب معاملاتی منجر شود.
در ادامه ابتدا مفاهیم پایه را مرور میکنیم، سپس به مزایا و معایب لوریج، نکات ویژه برای حسابهای کوچک (مثل ۱۰۰ دلار)، توصیههای عملی، و در نهایت جمع بندی و چند توصیه ویژه برای کاربران iXBroker میپردازیم.
مفهوم لوریج چیست؟
«لوریج» یا همان اهرم معاملاتی به این معنی است که شما با سرمایه کمتر، معاملهای بزرگتر را در بازار باز کرده و کنترل میکنید. به عبارتی، بروکر مقداری سرمایه به شما قرض میدهد تا شما بتوانید حجم معاملاتی بزرگتر از آنچه صرفا با سرمایه خودتان ممکن است، انجام دهید.
به عنوان مثال، اگر لوریج 1:100 داشته باشید، میتوانید با 1 دلار، پوزیشنی برابر 100 دلار در بازار باز کنید. البته در عمل شرایط بروکر و مارجین را باید رعایت کرد. در بازار فارکس، لوریجهای بسیار بالا نیز ممکن هستند که البته ریسک را به شدت بالا میبرد.
میتوان گفت که لوریج ابزاری بسیار قدرتمند است، اما همزمان «شمشیر دو لبه» نیز محسوب میشود و میتواند هم سودها و هم زیانها را را بزرگتر کند.
چرا انتخاب لوریج مناسب برای حساب 100 دلاری اهمیت زیادی دارد؟
در حسابهایی با سرمایه محدود مثلا ۱۰۰ دلار هر پوزیشن کوچک هم میتواند بخش قابل توجهی از کل حساب را درگیر کند. استفاده از لوریج بالا ممکن است وسوسهانگیز باشد (چون حجم بیشتری میتوان کنترل کرد)، اما به همان نسبت ریسک زیان سنگینی را هم به همراه دارد.
چند نکته مهم:
- با سرمایه ۱۰۰ دلار، اگر شما با لوریج بالا معامله کنید و بازار برخلاف شما برود، ممکن است تمام حساب را از دست بدهید یا حتی متحمل زیان بیشتری شوید (بسته به بروکر، ممکن است «کال مارجین» رخ دهد).
- حتی اگر بازار به نفع شما حرکت کند، لوریج بالا ممکن است باعث شود تصمیمات هیجانی بگیرید یا حجم بیش از حد باز کنید، که این با مدیریت ریسک سازگار نیست.
- انتخاب لوریج متناسب با استراتژی، تایمفریم، روانشناسی معاملهگر و میزان ریسکپذیری بسیار مهم است.
بنابراین، هدف این است که برای حساب ۱۰۰ دلار لوریجی انتخاب کنیم که هم امکان بازده وجود داشته باشد و هم احتمال از دست رفتن کل سرمایه به حداقل برسد.
بازارهای قابل معامله با لوریج: فارکس و کریپتو
اگرچه تمرکز ما روی بازار فارکس است، اما بررسی مختصری از سایر بازارها که امکان لوریج دارند نیز ضروری است:
بازار فارکس
در بازار فارکس (تبادل ارزها) یکی از ویژگیهای مهم، نقدشوندگی بسیار بالا و گستردگی جفتارزهاست. همچنین بسیاری از بروکرها لوریج بالا ارائه میدهند.
به عنوان مثال، اگر لوریج ۱۰۰:۱ داشته باشید و بخواهید پوزیشن ۱۰,۰۰۰ دلاری باز کنید، کافی است ۱۰۰ دلار بابت مارجین گذاشته باشید (با فرض لوریج ۱۰۰:۱).
با این وجود، نظارت دقیق، تعیین استاپلاس و رعایت قوانین مدیریت سرمایه بسیار اهمیت دارد.
بازار کریپتو
در بازار رمز ارزها نیز بسیاری از صرافیها امکان معامله با لوریج را فراهم کردهاند. لوریج در این بازارها معمولاً از فارکس نیز بالاتر است و نوسانات بیشتری دارد—که به معنی ریسک بالاتر هم هست.
بنابراین اگر بخواهید با حساب ۱۰۰ دلاری وارد کریپتو با لوریج شوید، باید بدانید که احتمال زیان سریعتر وجود دارد.
سایر بازارها (مثلاً شاخصها، کالاها، CFDها)
بعضی از بروکرها امکان معامله شاخصها، کالاها، انرژی و … را نیز با لوریج فراهم میکنند. مهم است که شرایط مارجین، اسپرد، کمیسیون و نوسانات آن بازارها را نیز مد نظر قرار دهید.
برای انتخاب بهترین لوریج برای حساب 100 دلاری چه فاکتورهایی باید در نظر گرفت؟
برای تعیین لوریج مناسب، چند فاکتور اصلی را باید در نظر بگیریم:
میزان تجربه معاملهگر
اگر تازهکار هستید، بهتر است لوریج پایینتری انتخاب کنید تا فرصت یادگیری داشته باشید بدون اینکه سرمایهتان سریع از بین برود. با توجه به منابع، معاملهگران مبتدی نباید از لوریج بسیار بالا استفاده کنند.
مدیریت ریسک و درصد ریسک برای هر معامله
اگر حساب، تنها ۱۰۰ دلار دارد، تعیین کنید که در هر معامله چند درصد از حساب را ریسک میکنید (مثلاً ۱ تا ۲ ٪). این میزان خیلی مهمتر از خود عدد لوریج است.
حجم پوزیشن نمایشدهنده لوریج واقعی
لوریجی که بروکر به شما میدهد تنها «حداکثر» است. آنچه مهم است، لوریژ واقعی است که شما استفاده میکنید (یعنی نسبت کل ارزش پوزیشنهای باز به سرمایهٔ خودتان).
نوسان بازار و تایم فریم معامله
بازارهایی که نوسان بیشتری دارند یا تایمفریم کوتاهتر دارید، ریسک بیشتری دارند؛ در چنین شرایطی لوریج پایینتر منطقیتر است.
روانشناسی و ثبات معاملهگر
استفاده از لوریج بالا ممکن است فشار روانی بیشتری ایجاد کند. اگر نتوانید احساساتتان را کنترل کنید، احتمال تصمیمهای اشتباه بیشتر میشود.
پیشنهاد عددی: لوریج مناسب برای حساب 100 دلاری
با توجه به نکات بالا، پیشنهاد میشود برای حساب ۱۰۰ دلار چنین سطوح لوریجی را بررسی کنید:
- برای معاملهگر مبتدی یا متوسط: لوریج ۵۰:۱ تا ۱۰۰:۱
- برای معاملهگری با تجربه و سیستم معاملاتی استیبل: لوریج ۱۰۰:۱ تا ۲۰۰:۱
- استفاده از لوریج بالاتر (مثلاً ۵۰۰:۱ یا بیشتر) تنها زمانی منطقی است که تجربه زیاد داشته باشید، مدیریت ریسک بسیار قوی داشته باشید، و بازار را خوب بشناسید.
دلایل این پیشنهادها:
- اگر لوریج خیلی پایین باشد (مثلاً ۱۰:۱) ممکن است با سرمایهٔ ۱۰۰ دلار قادر نباشید حجم پوزیشنی که قابل توجه باشد باز کنید و از فرصتها استفاده کنید.
- اگر لوریج خیلی بالا باشد، احتمال اینکه با یک حرکت کوچک خلاف شما، زیان بزرگی متحمل شوید خیلی زیاد است همان «شمشیر دو لبه».
- لوریج در این محدوده (۵۰:۱ تا ۲۰۰:۱) به شما امکان میدهد که با حساب ۱۰۰ دلار حجم مناسبی باز کنید، اما همچنان قابلیت کنترل ریسک را نیز حفظ کنید.
مثال عملی
فرض کنیم شما حساب ۱۰۰ دلار دارید و لوریج ۱۰۰:۱ انتخاب کردهاید. یعنی میتوانید پوزیشنی تا ۱۰,۰۰۰ دلار کنترل کنید (در تئوری). اگر حجم پوزیشن شما مثلاً ۰٫۱ لات در فارکس باشد فرض کنیم ارزش آن معادل ۱۰,۰۰۰ دلار است. اگر حرکت بازار ۱٪ به نفع شما باشد، شما تقریباً ۱۰۰ دلار سود میکنید (۱٪ از ۱۰,۰۰۰ دلار). یعنی بر روی سرمایهٔ ۱۰۰ دلاری، سود ۱۰۰٪ خواهد بود.
اما اگر بازار ۱٪ علیه شما حرکت کند، زیان شما نیز ۱۰۰ دلار خواهد بود و تمام سرمایه از بین میرود. این نشان میدهد که حتی با ۱۰۰:۱، یک حرکت کوچک در بازار میتواند حساب را صفر کند به شرط آن که حجم به ماکزیمم مشارکت سرمایه برسد.
اگر لوریج را مثلاً ۲۰۰:۱ بکنید، همان پوزیشن ۱۰,۰۰۰ دلار به شما اجازه میدهد ولی برای باز کردن آن فقط ۵۰ دلار مارجین لازم است. این یعنی حتی با ۵۰ دلار هم میتوان پوزیشن باز کرد اما ریسک بیشتر است.
به همین دلیل پیشنهاد میشود حجم پوزیشن و استاپلاس خود را طوری تنظیم کنید که ریسکتان کمتر از مثلاً ۱ تا ۲ ٪ کل سرمایه باشد (یعنی در حساب ۱۰۰ دلار، ریسک شما برای هر معامله فقط ۱ تا ۲ دلار باشد). بدین ترتیب، حتی با لوریج مثلا ۱۰۰:۱، شما در صورتی که بازار علیهتان حرکت کند، ضرر قابلمدیریت خواهید داشت.
ریسکها و اشتباهات رایج هنگام استفاده از لوریج
به تعدادی از اشتباهات متداول و ریسکهایی که باید از آنها اجتناب کرد، میپردازیم:
- افزایش حجم بیش از حد با لوریج بالا: وقتی لوریج بالا دارید، ممکن است وسوسه شوید حجم خیلی بزرگ باز کنید. این کار احتمال زیان شما را افزایش میدهد.
- نادیده گرفتن استاپلاس یا مدیریت ضرر: یکی از محورهای اصلی مدیریت ریسک، استفاده از استاپلاس و تعیین حد ضرر واضح است. بدون آن، لوریج بالا مثل تجدید بلیط باخت است.
- عدم تناسب بین تایمفریم و لوریج: اگر در تایمفریمهای کوتاه معامله میکنید، نوسانات بیشتر است پس لوریج بالا ریسک بیشتری دارد.
- نبود پلن معاملاتی یا استراتژی مشخص: لوریج بدون استراتژی مشخص، صرفاً قمار است.
- عدم توجه به روانشناسی: استفاده از لوریج بالا ممکن است فشار روانی ایجاد کند که منجر به تصمیمگیریهای عجولانه یا خروج زودهنگام شود.
- تغییر مداوم لوریج و عدم ثبات: ثبات در استراتژی و مدیریت ریسک بسیار مهم است. مرتب تغییر دادن لوریج و حجم، اثر منفی دارد.
توصیههای عملی برای کاربران iXBroker با سرمایه ۱۰۰ دلار
برای کاربرانی که با حساب ۱۰۰ دلاری در بروکر IX Broker معامله میکنند، توصیههای زیر میتواند بسیار مفید باشد:
- ابتدا با حساب دمو کار کنید یا حجمهای بسیار کوچک باز کنید تا با اسپرد، اسلیپج و شرایط بروکر آشنا شوید.
- لوریج پیشنهادی: مثلاً ۵۰:۱ یا ۱۰۰:۱ را برای شروع قرار دهید. سپس در صورت کسب تجربه، ممکن است کمی افزایش دهید.
- برای هر معامله، ریسک شما نباید بیشتر از ۱ تا ۲ ٪ سرمایه باشد؛ یعنی با حساب ۱۰۰ دلار، هدف گرفتن زیان بیشتر از ۱-۲ دلار در هر پوزیشن.
- حجم پوزیشن را با توجه به استاپلاس تعیین کنید مثلا اگر استاپلاس شما ۱۰ پیپ است، حجم را طوری تنظیم کنید که ۱۰ پیپ زیان برابر با ۱-۲ دلار شود.
- از ابزارهایی مثل استاپلاس خودکار، تعیین حجم دقیق، و محدود کردن تعداد معاملات همزمان استفاده کنید.
- زمانی که بازار شرایط نامناسب دارد (مثلاً اخبار بزرگ، نوسانات زیاد) بهتر است لوریج کاهش یابد یا از معامله صرفنظر شود.
- همیشه بررسی کنید که بروکر شما آیا «حفاظت از موجودی منفی» دارد یا خیر — یعنی در بدترین حالت ممکن، سرمایهٔ شما منفی نشود.
- دفتر معاملاتی (Trading journal) داشته باشید: حجم، لوریج، نتیجه، احساساتتان را ثبت کنید تا کمکم استراتژی خودتان را بهینه کنید.
چرا لوریج بالا همیشه خوب نیست؟
همانطور که اشاره کردیم، لوریج بالا میتواند سود را سرعت ببخشد، اما ریسک را نیز به همان نسبت افزایش میدهد.
«…لوریج واقعی، نه فقط لوریج نظری، تعیینکننده ریسک است. اگر بخواهید با تمام سرمایهتان وارد شوید و لوریج بالا استفاده کنید، زیانهای سنگینی ممکن است داشته باشید.»
به عبارتی: لوریج بالا بدون مدیریت صحیح، ممکن است منجر به کال مارجین شود، یا حتی نتیجهای شود که سرمایهٔ شما به صفر برسد.
جمع بندی
با سرمایه اولیه ۱۰۰ دلار و تمایل به معامله در بازارهای دارای اهرم مانند فارکس، موفقیت شما در گرو تعهد به چهار اصل کلیدی خواهد بود: انتخاب هوشمندانه اهرم، اجرای دقیق مدیریت ریسک، حفظ انضباط روانی و تداوم در یادگیری. ابتدا باید از اهرم معقولی در محدوده ۱:۵۰ تا ۱:۱۰۰ استفاده کنید تا هم امکان سودآوری ایجاد شود و هم ریسک در سطح قابل کنترلی باقی بماند. سپس، پایبندی به یک استراتژی مدیریت ریسک بسیار دقیق، شامل تعیین حجم معاملات مناسب، استفاده اجباری از دستور استاپ لاس، و محدود کردن حداکثر ریسک هر معامله به تنها ۱ تا ۲ درصد از سرمایه (یعنی ۱ تا ۲ دلار) و نیز ثبت و تحلیل منظم تمامی معاملات، امری حیاتی است.
کنترل روانشناسی معاملهگری و مقاومت در برابر وسوسه افزایش حجم معامله صرفاً به دلیل در دسترس بودن اهرم بالا، سومین رکن موفقیت شماست. چهارمین و مهمترین گام، یادگیری مستمر است.
بهتر است کار را با یک حساب دمو یا معامله با حجمهای بسیار کوچک آغاز کنید و تنها پس از کسب تجربه و دستیابی به نتایج مثبت و پایدار، به فکر افزایش تدریجی حجم یا اهرم باشید. در نهایت، به عنوان بستری برای اجرای این اصول، انتخاب یک بروکر معتبر مانند آیایکس بروکر (IX Broker) که شرایط معاملاتی شفاف، اسپردهای رقابتی و انواع حسابهای مناسب را ارائه میدهد، میتواند نقش تعیینکنندهای در مسیر معاملاتی شما ایفا کند.