رئیس‌جمهور دونالد ترامپ روز شنبه اعلام کرد که ایالات متحده تعرفه‌ای ۳۰ درصدی بر تمام واردات از دو شریک تجاری بزرگ خود، مکزیک و اتحادیه اروپا، اعمال خواهد کرد. این تصمیم در ادامه کارزار تعرفه‌ای ترامپ که از زمان بازگشت به قدرت در ژانویه دوباره آغاز شده، فضای تجارت جهانی را ناپایدارتر کرده است.
جزئیات تعرفه و واکنش جهانی
این تعرفه جدید از تاریخ ۱ اوت اجرایی می‌شود و تمام محصولات وارداتی از مکزیک و اتحادیه اروپا، به‌جز برخی بخش‌ها مثل خودرو که مشمول تعرفه ۲۵ درصدی هستند، را شامل خواهد شد. ترامپ در نامه‌ای به اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، تاکید کرد که این اقدام تلاشی برای «تبادلات تجاری عادلانه و متوازن» و نیز پاسخ به کسری تجاری ایالات متحده با اروپاست.
فن در لاین با واکنشی سریع اعلام کرد که این تعرفه ۳۰ درصدی می‌تواند زنجیره تأمین، شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان هر دو سوی اقیانوس اطلس را متأثر کند و اتحادیه اروپا «تمام اقدامات لازم برای حفاظت از منافع خود» را انجام خواهد داد. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، نیز خواستار آمادگی فوری برای اعمال تدابیر مقابله‌ای در صورت عدم توافق تا مهلت اول اوت شد.
مکزیک و دوران جدید روابط تجاری با آمریکا
مکزیک که تاکنون تا حد زیادی با توافق “USMCA” از تجارت آزاد با آمریکا بهره‌مند بود، حالا با تهدید وضع تعرفه مواجه است. ترامپ در نامه‌ای به رئیس‌جمهور مکزیک، کلودیا شینباوم، هدف این اقدام را مقابله با قاچاق فنتانیل اعلام کرد. مقامات مکزیکی این تصمیم را «رفتاری ناعادلانه» دانسته و تأکید کردند که مذاکره برای جلوگیری از اجرای این تعرفه‌ها ادامه دارد. شینباوم همچنین ابراز امیدواری کرد که توافقی حاصل شود.
آشفتگی سیاستی و نااطمینانی جهانی
سیاست تعرفه‌ای دولت ترامپ در سال جاری پرنوسان و غیرمنتظره بوده: از افزایش تا توقف و تعدیل تعرفه‌ها، درحالی‌که کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران نمی‌دانند چگونه باید آینده را برنامه‌ریزی کنند. اتحادیه اروپا و مکزیک به فهرست در حال گسترش کشورهایی پیوسته‌اند که قربانی تصمیمات ناگهانی کاخ سفید شده‌اند.
دلیل دیگر تشدید تنش، مخالفت دولت ترامپ با مالیات بر خدمات دیجیتال است که در برخی کشورهای اروپایی به اجرا درآمده و شرکت‌های تکنولوژی آمریکایی را هدف قرار داده است.
تبعات اقتصادی: شوک به تجارت جهانی
آمار نشان می‌دهد که حجم تجارت آمریکا و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۴ به ۹۷۶ میلیارد دلار، آمریکا و مکزیک به ۸۴۰ میلیارد دلار و آمریکا و کانادا به بیش از ۷۶۲ میلیارد دلار رسیده است. اعمال تعرفه بر چنین حجم عظیمی از مبادلات، ریسک اختلال در زنجیره‌های تأمین و افزایش هزینه‌ها را برای شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان آمریکایی و جهانی ایجاد می‌کند و خطر واکنش متقابل را شدت می‌بخشد.
تحلیل اقتصادی iXbroker
از منظر اقتصادی، تعرفه‌های ترامپ پیامدهای قابل توجهی دارد:
- افزایش قیمت مصرف‌کننده: هزینه بالاتر واردات موجب افزایش قیمت کالاها در داخل خواهد شد و فشار بیشتری بر تورم وارد می‌کند.
- اختلال در زنجیره تأمین: صنایع وابسته به قطعات خارجی با افزایش هزینه و تاخیر مواجه می‌شوند که می‌تواند به کاهش رشد اقتصادی منجر شود.
- ریسک جنگ تجاری: در صورت وضع اقدامات متقابل توسط اتحادیه اروپا و مکزیک، حجم تجارت جهانی کاهش یافته و صادرات و واردات هر دو سو آسیب می‌بیند.
- افزایش نوسان بازار: بازارهای مالی و ارزهای وابسته به صادرات تا زمان تعیین تکلیف تعرفه‌ها ممکن است شاهد نوسانات بالا باشند.
نتیجه‌گیری: فعالان بازار و سرمایه‌گذاران باید تحولات سیاستی و واکنش‌های متقابل را به‌دقت زیر نظر داشته باشند، چراکه خطر ورود به یک جنگ تجاری گسترده‌تر بسیار جدی است.
