در پی حمله هوایی اسرائیل به ایران، شاخصهای بورس آمریکا سقوط کرد و قیمت نفت تا ۱۳٪ افزایش یافت؛ تحلیلگران نسبت به تشدید بحران ژئوپلیتیک هشدار دادهاند.
پس از حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات ایران، بازارهای مالی جهان دچار شوک شد. شاخصهای اصلی بورس آمریکا با افت همراه شدند و قیمت نفت و طلا بهعنوان داراییهای امن افزایش یافت. این تنش نظامی میتواند پیامدهای گستردهای بر اقتصاد جهانی و سیاستهای آتی آمریکا داشته باشد.
ریزش شاخصهای والاستریت تحت تأثیر تنش نظامی
جمعه گذشته، والاستریت شاهد افت گستردهای بود. شاخص داوجونز با سقوط ۱.۴ درصدی، بیشترین افت را تجربه کرد. شاخص S&P 500 نیز ۰.۸ درصد و شاخص نزدک کامپوزیت با تمرکز بر سهام فناوری، حدود ۰.۹ درصد کاهش یافت. این کاهش عمدتاً ناشی از واکنش فوری سرمایهگذاران به تشدید تنشها میان ایران و اسرائیل بود.
نفت و طلا در مسیر صعودی
در پی این حمله، قیمت نفت خام برنت تا ۱۳٪ جهش کرد. این رشد به دلیل حمله به ایران، سومین تولیدکننده بزرگ اوپک، رخ داد. همزمان قیمت طلا نیز بیش از ۱.۵٪ افزایش یافت؛ چراکه سرمایهگذاران به سمت داراییهای امن پناه بردند. این موضوع باعث شد بازارهای کالایی نیز در کنار بورسها دچار نوسان شوند.
واکنش ایران و احتمال گسترش درگیری
ایران در نامهای رسمی به سازمان ملل، حمله اسرائیل را «اعلان جنگ» خواند. در پاسخ اولیه، ایران یک حمله پهپادی به اهدافی در اسرائیل انجام داد که کارشناسان آن را زمینهساز درگیری نظامی بزرگتر میدانند. نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، تاکید کرد که عملیات نظامی ادامه خواهد یافت «تا دستیابی کامل به اهداف تعیینشده».
آمریکا: نقش نداشتیم، ولی آمادهایم
وزیر امور خارجه آمریکا، مارکو روبیو، تأکید کرد که ایالات متحده در این حمله دخالت نداشته و این اقدام بهطور مستقل از سوی اسرائیل انجام شده است. با این حال هشدار داد که هرگونه حمله به منافع آمریکا در منطقه با پاسخ شدید همراه خواهد بود. از سوی دیگر، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در پیامی اعلام کرد که این حمله میتواند «برای بازار مفید باشد»، چراکه مانع از دستیابی ایران به سلاح هستهای میشود.
بازار رمزارز و داراییهای جایگزین
رمزارز بیتکوین که شبانه دچار افت شده بود، در صبح جمعه به حدود ۱۰۵ هزار دلار بازگشت. سرمایهگذاران در فضای عدم اطمینان، به دنبال پناهگاههای سرمایهای همچون طلا، نفت و ارزهای دیجیتال بودند. همچنین بازار اوراق قرضه نیز شاهد افزایش تقاضا شد.
افزایش اعتماد مصرفکنندگان علیرغم بحران خارجی
بهطور قابل توجهی، در بحبوحه این بحران، شاخص اعتماد مصرفکننده در آمریکا افزایش یافت. طبق گزارش دانشگاه میشیگان، این شاخص در ژوئن به ۶۰.۵ رسید که بالاتر از ماه قبل (۵۲.۲) و پیشبینیها بود. همچنین انتظارات تورمی یکساله از ۶.۶٪ به ۵.۱٪ کاهش یافته است که نشاندهنده کاهش نگرانیها در سطح خانوارهاست.
آیندهای مبهم برای بازارهای مالی
با وجود بهبود شاخصهای داخلی و سیاستهای حمایتی دولت، بازارها همچنان با ریسک جدی مواجهاند. تنشهای نظامی در خاورمیانه، افزایش قیمت انرژی، و تهدید امنیت منابع، عواملی هستند که میتوانند مسیر بازارها را در هفتههای آینده مشخص کنند.
تحلیلگران هشدار دادهاند که در صورت تداوم حملات و درگیری مستقیم، شوک ژئوپلیتیکی فعلی میتواند به بحرانی بزرگتر در اقتصاد جهانی تبدیل شود و منجر به تغییر در تصمیمات سیاست پولی فدرال رزرو و حتی بازنگری در استراتژیهای سرمایهگذاری شود.