تنشهای تجاری در دولت دونالد ترامب احتمالا شدت میگیرد، با چندین عامل کلیدی که نشاندهنده تشدید بیشتر است. بازارهای پررونق، اقتصاد مقاوم آمریکا، افزایش درآمدهای گمرکی، پاسخهای محدود شرکای تجاری، و سیاست داخلی مساعد، همگی حاکی از عمیقتر شدن مناقشه تجاری است که پیشبینی میشود تولید جهانی را در میانمدت 0.7 درصد کاهش دهد.
- شرایط بازار امکان ریسکپذیری را فراهم میکند
با رسیدن سهام آمریکا به رکوردهای تاریخی، ترامب فشار کمتری برای اجتناب از سیاستهای نامحبوب دارد. نگرانی بازارهای سرمایه از فروش گسترده ناشی از تنشهای تجاری با «گارانتی ترامب» کاهش یافته، که نشان میدهد بازارها انتظار مداخله در صورت افت دارند. سرمایهگذاران دیگر از اعلامیههای تجاری جدید نگران نمیشوند و آنها را «نُرم جدید» میدانند. این رضایت، همراه با نوسانات پایین بازار مالی، خطر تشدید تجاری را افزایش میدهد، زیرا تعرفههای بالا دیگر اقدامی غیرعادی تلقی نمیشوند. - مقاومت اقتصاد آمریکا
اقتصاد آمریکا همچنان قوی است، با رشد تولید ناخالص داخلی در سهماهه دوم و پیشبینیهای خوشبینانه برای سهماهه سوم. با وجود پیشبینی رشد اصلاحشده برای 2025، اقتصاد آمریکا از بسیاری از اقتصادهای پیشرفته پیشی میگیرد. تعرفههای اعمالشده در جنگ تجاری، اگرچه بالاتر از دهههای گذشتهاند، هنوز آسیب اقتصادی قابلتوجهی ایجاد نکردهاند. تأثیر تورمی این تعرفهها نیز کندتر از انتظار بوده و به اقتصاد آمریکا امکان رشد ادامهدار داده است. - افزایش درآمدهای گمرکی به نفع بودجه آمریکا
دولت آمریکا شاهد افزایش چشمگیر حقوق گمرکی بوده و در سهماهه دوم 66 میلیارد دلار جمعآوری کرده، در مقایسه با میانگین کمتر از 7 میلیارد دلار در سالهای قبل. این درآمدها به جبران کسری بودجه رو به رشد، که برای 2025 حدود 5.4 درصد تولید ناخالص داخلی تخمین زده شده، کمک میکند و انگیزه کاهش سیاستهای تعرفهای را کم میکند. - پاسخهای محدود و دوجانبه شرکای تجاری
با وجود تهدید تعرفههای تلافیجویانه علیه بسیاری از کشورها، تنها چین و کانادا بهطور قابلتوجهی واکنش نشان دادهاند. سایر کشورها، از جمله اتحادیه اروپا و بریتانیا، برای اجتناب از اختلال در زنجیرههای تأمین جهانی یا تشدید تنشها محتاط بودهاند. بهجای آن، کشورها بیش از 1 تریلیون دلار در آمریکا سرمایهگذاری کرده، تعرفههای واردات آمریکا را کاهش داده و دسترسی به بازارهایشان را تسهیل کردهاند. این رویکرد دوجانبه در مذاکرات تجاری به آمریکا مزیت رقابتی داده، زیرا شرکا از اقدامات چندجانبه که ممکن است اوضاع را بدتر کند، خودداری میکنند. - حمایت سیاست داخلی از تشدید
ترامب از حمایت قوی رأیدهندگان جمهوریخواه برخوردار است و نگرانیها درباره شکست در انتخابات میاندورهای 2026 را کاهش میدهد. با سرمایه سیاسی تقویتشده توسط قوانین اخیر، او میتواند جنگ تجاری را بدون واکنش داخلی قابلتوجه ادامه دهد. حمایت پایگاه رأیدهندگانش به او امکان پیگیری سیاستهای تجاری تهاجمی بدون محدودیتهای سیاسی معمول را میدهد.
تاثیر افزایش تعرفهها بر اقتصاد جهانی
میانگین حقوق گمرکی آمریکا به بالاترین سطح در دهههای اخیر رسیده و اکنون 18.6 درصد است، در مقایسه با 2.5 درصد در 2024 و 1.5 درصد در 2016. اگرچه به 30 درصد دوره «روز آزادی» نرسیده، اما در سطحی است که از دهه 1930 بیسابقه بوده. این تشدید تعرفهها پیامدهای جهانی دارد و پیشبینی میشود تولید جهانی را در میانمدت 0.7 درصد کاهش دهد. آمریکا تأثیر کمی شدیدتر و اتحادیه اروپا تأثیر ملایمتری خواهد داشت. در نتیجه، پیشبینیهای رشد جهانی کاهش یافته و اثرات موجی این مناقشه تجاری را برجسته میکند.
خلاصه
جنگ تجاری آمریکا تحت رهبری ترامب به دلیل بازارهای پررونق، اقتصاد مقاوم، افزایش درآمدهای گمرکی، پاسخهای محدود شرکا و حمایت سیاست داخلی، آماده تشدید است. تولید جهانی احتمالاً 0.7 درصد در میانمدت کاهش مییابد و آمریکا تأثیر کمی بیشتری خواهد داشت. با پاسخهای تجاری عمدتاً دوجانبه، آمریکا موقعیت قویای دارد که ممکن است به افزایش مداوم تعرفهها و اختلالات اقتصادی جهانی منجر شود.