آمریکا در مذاکرات تجاری با ویتنام خواستار کاهش وابستگی این کشور به واردات صنعتی چین شد.
در پی تشدید تنشهای تجاری و تلاش ایالات متحده برای بازتعریف زنجیره تأمین جهانی، واشنگتن لیستی از درخواستهای “سختگیرانه” را به ویتنام ارائه داده که میتواند تأثیرات گستردهای بر روابط اقتصادی این کشور با چین و ساختار صنعتیاش داشته باشد.
درخواستهای سختگیرانه آمریکا در مذاکرات تجاری
منابع مطلع به رویترز گفتهاند که ایالات متحده در جریان مذاکرات تجاری خود با ویتنام، فهرستی طولانی از درخواستهای “سخت” را به طرف ویتنامی ارائه کرده است. این فهرست شامل خواستههایی است که در صورت اجرای کامل، ممکن است وابستگی صنایع تولیدی ویتنام به واردات کالاهای صنعتی از چین را بهطور جدی کاهش دهد.
طبق گفته یکی از این منابع، آمریکا خواستار آن شده که کارخانههای فعال در خاک ویتنام مصرف مواد اولیه و قطعات وارداتی از چین را بهشدت کاهش دهند. همچنین واشنگتن از هانوی خواسته نظارت و کنترل دقیقتری بر زنجیرههای تولید و تأمین داخلی خود اعمال کند.
ارسال سند رسمی از سوی واشنگتن
چهار منبع آگاه اعلام کردند که این فهرست در قالب یک ضمیمه رسمی به متن چارچوب مذاکرات تهیه شده و در اواخر ماه مه، پس از پایان دور دوم گفتوگوها، به دولت ویتنام تحویل داده شده است. یکی از این منابع، که بهطور مستقیم به سند دسترسی داشته، اعلام کرده این اقدام با هدف پیشگیری از اعمال تعرفههای ۴۶ درصدی آمریکا بر کالاهای صادراتی ویتنام صورت گرفته است.
واکنش مبهم هانوی به درخواستها
با وجود این تحولات، هنوز مشخص نیست دولت ویتنام چگونه به این درخواستها پاسخ خواهد داد و آیا در مهلت تعیینشده پیشنهادی متقابل ارائه خواهد کرد یا خیر. مراجع رسمی دو کشور از جمله نماینده تجاری آمریکا و وزارت صنعت و تجارت ویتنام هنوز نسبت به این گزارشها واکنشی رسمی نشان ندادهاند.
چالشهای پیشروی اقتصاد ویتنام
یکی از منابع آگاه هشدار داده که در صورت موافقت ویتنام با این درخواستها، ساختار اقتصادی کشور ممکن است با چالشهای جدی مواجه شود. صنایع تولیدی ویتنام، از جمله کارخانههایی که محصولات برندهایی مانند اپل و نایک را تولید میکنند، بهشدت در زنجیرههای تأمین چین ادغام شدهاند.
همچنین، اجرای چنین تغییراتی میتواند سیاست دیرینه ویتنام در حفظ توازن میان روابط اقتصادی با چین و ملاحظات امنیتی در دریای چین جنوبی را پیچیدهتر کند.
رشد چشمگیر صادرات ویتنام به آمریکا
ویتنام از زمان آغاز جنگ تجاری میان چین و آمریکا در سال ۲۰۱۸، صادرات خود به بازار ایالات متحده را تقریباً سه برابر کرده است. اعمال تعرفههای گسترده از سوی دولت ترامپ بر واردات از چین، تولیدکنندگان بینالمللی را به انتقال خطوط تولید به کشورهای جنوبشرقی آسیا از جمله ویتنام سوق داد.
این تغییرات باعث شد نقش ویتنام در زنجیره جهانی تولید، بهویژه در حوزه کالاهای مصرفی، پررنگتر شود. همین رشد سریع، اکنون مورد توجه آمریکا قرار گرفته که به دنبال بازتعریف ساختار واردات خود با تکیه کمتر بر چین است.
ضربالاجل جدید و مذاکرات همزمان با دیگر کشورها
براساس گزارش رویترز، دولت آمریکا خواسته کشورهای درگیر در مذاکرات فعال تجاری تا روز چهارشنبه پیشنهادات نهایی خود را ارائه دهند. گرچه مشخص نیست این درخواست شامل کدام کشورهاست، اما نام ویتنام، اتحادیه اروپا، ژاپن و هند در میان کشورهای طرف گفتوگو با واشنگتن ذکر شده است.
برخی منابع، مواضع آمریکا در قبال ویتنام را “سختگیرانه و چالشبرانگیز” توصیف کردهاند و پیشبینی کردهاند که مسیر پیش رو برای دستیابی به توافقی جامع، آسان نخواهد بود.