Trump, Jerome Powell’ı Hukuken İşten Çıkarabilir Mi? Yüksek Mahkeme Karar Verebilir
Başkan Donald Trump, mevcut Federal Reserve Başkanı Jerome Powell’ı işten çıkarma tehdidinde bulundu. Ancak başkanın bunu yapma konusunda yasal bir yetkisi olup olmadığı hala tartışma konusu ve bu konu, yakında ABD Yüksek Mahkemesi tarafından netleştirilebilir. Trump’ın hukuki mücadelesi, başkanın bağımsız ajansların liderlerini görevden alma yetkisini genişletmeyi amaçlıyor ve bu karar, Powell’ın görevdeki pozisyonu için bir emsal oluşturabilir.
Yüksek Mahkeme’nin Kritik Rolü
Başkan Trump, Yüksek Mahkeme’ye acil bir başvuru yaparak, Başkan’ın diğer bağımsız ajansların liderlerini—Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu (NLRB) ve Kamu Görevi Koruma Kurulu (MSPB)—görevden alma yetkisini onaylamasını istedi. Bu başvuru, başkanın yalnızca ihmal veya kötüye kullanım durumlarında bağımsız ajansların başkanlarını görevden alma yetkisini kısıtlayan 90 yılı aşkın bir içtihada doğrudan bir meydan okuma anlamına geliyor.
Eğer bu içtihat bozulursa, Trump için Jerome Powell’ı işten çıkarmak çok daha kolay hale gelebilir. Bu potansiyel karar, Federal Reserve’in dinamiklerini önemli ölçüde değiştirebilir. Sonuç, başkanın bağımsız federal kurumlar üzerindeki yetkilerini yeniden şekillendirebilir ve bu durum, Federal Reserve’in geleceği açısından oldukça önemli bir gelişme olabilir.
Trump’ın Önceki İşten Çıkarmaları ve Hukuki Zorluklar
Başkan Trump, daha önce Federal Ticaret Komisyonu (FTC) ve Federal Seçim Komisyonu (FEC) gibi birkaç federal ajansın liderlerini görevden almıştı. Bu işten çıkarmalar, alt mahkemelerde hukuki mücadeleye neden oldu. Trump tarafından görevden alınan eski bir FTC yönetim kurulu üyesi, Powell’ın işten çıkarılmasının yasal dayanağının, kendisinin işten çıkarılmasına dayanak olan gerekçelerle aynı olduğunu belirtti. Bloomberg’e verdiği röportajda, eski yönetim kurulu üyesi şunları söyledi: “Eğer başkan beni hukuken işten çıkarabiliyorsa, Jerome Powell’ı da hukuken işten çıkarabilir.”
Trump, Truth Social platformunda yaptığı bir paylaşımdan, Powell’dan duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi ve “Onun işten çıkarılması daha fazla gecikecek gibi görünmüyor” şeklinde bir açıklama yaptı. Başkan ayrıca, “Eğer onu görevden almak istersem, çok hızlı bir şekilde görevden alırım, buna inanabilirsiniz.” dedi.
Trump’ın Ekibi Arasındaki Görüş Ayrılıkları
Trump’ın niyetlerini açıkça ortaya koymasına rağmen, danışmanları bu konuda fikir ayrılıkları yaşıyor. Trump’ın ekonomik ekibinden bazıları, Powell’ı 2026 yılına kadar görev süresi dolmadan işten çıkarmanın doğru bir adım olmayacağını savundu. Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett, Trump yönetiminin Powell’ı işten çıkarma olasılığını incelediğini doğruladı ve bu tür bir adımın hukuki açıdan önemli sonuçları olacağını kabul etti.
Buna rağmen, Powell defalarca işten çıkarılmasının yasalarca mümkün olmadığını belirtti. Son açıklamalarında Powell, bu konuya olan güvenini bir kez daha dile getirerek, “Yüksek Mahkeme’de şu anda görülen dava ile ilgileniyorum, ancak bunun bizim durumumuza uygulanacağını düşünmüyorum” dedi. Federal Reserve’in durumu dikkatle izlediğini de sözlerine ekledi.
Federal Reserve Yetkililerinin İşten Çıkarılmasıyla İlgili Hukuki Çerçeve
Federal Reserve yönetim kurulu üyelerinin işten çıkarılmasına dair hukuki düzenleme, Federal Reserve Yasası’nın 10. Maddesinde yer almaktadır. Bu yasaya göre, yönetim kurulu üyeleri 14 yıl görevde kalır “ancak Başkan tarafından gerekçe gösterilerek daha erken işten çıkarılabilirler.” Ancak bu yasa, özellikle Başkanlık pozisyonu için bir düzenleme yapmamaktadır ve “gerekçe”nin ne olduğuna dair belirli bir tanım bulunmamaktadır. Hukuki yorumlar, bu terimin “verimsizlik, görev ihlali veya kötüye kullanım” anlamına geldiğini belirtmektedir.
Yüksek Mahkeme, tarihsel olarak, bağımsız ajansların başkanlarının görevden alınması konusunda başkanın yetkilerini genişletmeye isteksiz davranmış ve bu ajansların bağımsızlığını korumaya çalışmıştır. Eğer Yüksek Mahkeme, bu davada başkanın yetkilerinin genişletilmesi yönünde bir karar alırsa, Trump’ın Jerome Powell’ı veya gelecekteki herhangi bir Federal Reserve Başkanı’nı kolayca görevden alması mümkün olabilir.
Federal Reserve İçin Olası Sonuçlar
Jerome Powell’ın işten çıkarılması, Federal Reserve ve ABD’nin para politikalarını yönetme biçimi üzerinde geniş kapsamlı etkiler yaratabilir. Powell’ın liderliği, özellikle Federal Reserve’in faiz oranlarıyla ilgili politikaları nedeniyle tartışmalı bir konu olmuştur. Trump, Powell’ın faiz oranları ile ilgili kararlarını daha önce eleştirmişti. Powell’ı işten çıkarma yeteneği, ABD ekonomisinin yönünü değiştirebilir ve enflasyon oranları ile finansal piyasalar üzerinde önemli etkiler yaratabilir.
Hukuki mücadele devam ederken, Yüksek Mahkeme’nin bu konuda nasıl bir karar vereceği belirsizliğini koruyor. Bu dava, başkanlık yetkilerinin sınırları hakkında süregeldiği tartışma için kritik bir dönüm noktası olabilir.
Sonuç
Trump’ın Jerome Powell’ı işten çıkarıp çıkaramayacağı sorusu, muhtemelen önümüzdeki aylarda Yüksek Mahkeme tarafından yanıtlanacaktır. Eğer Yüksek Mahkeme, başkanlık yetkilerinin genişletilmesi yönünde karar alırsa, Powell’ın işten çıkarılması gerçek olabilir ve bu durum Federal Reserve’in geleceğini şekillendirebilir. Hukuki zorluklar devam ederken, bu gelişmenin Federal Reserve ve genel ekonomi üzerindeki etkileri oldukça büyük olacaktır. Şu an gözler, Jerome Powell’ın görev süresinin sonunda nasıl bir karar alınacağına dair Yüksek Mahkeme’de.
