Çikolata fiyatlarının yeniden artması bekleniyor çünkü geçen yıl kakao fiyatlarında yaşanan büyük yükselişin etkileri hâlâ perakendecilere yansıyor. Ancak bazı analistler, gelecek Paskalya’ya kadar bir miktar rahatlama olabileceğini söylüyor.
Son yıllarda kakao, kötü hava koşulları, ürün hastalıkları ve dünya üretiminin yaklaşık dörtte üçünü sağlayan Batı Afrika’dan sınırlı arz nedeniyle rekor seviyelere ulaştı. Küresel gıda enflasyonu ile birleşince bu durum, mağazalardaki çikolata fiyatlarını yukarı çekti. İngiltere’de tüketici grubu Which?, çikolata ürünlerinin 2024’te yıllık ortalama en yüksek enflasyonu gördüğünü ve yüzde 11 arttığını açıkladı. ABD’de ise Hershey’s Kisses gibi popüler markalar yaklaşık yüzde 12 artış yaşadı.
Bu yıl hafif bir gerilemeye rağmen, kakao vadeli işlemleri hâlâ olağanüstü yüksek seyrediyor: Ocak ayında ton başına 8.177 dolardan Ağustos’ta yaklaşık 7.855 dolara geriledi, fakat bu hâlâ üç yıl öncesine göre üç katından fazla. Analistler bu düşüşün yakın zamanda perakende fiyatlarına yansımayacağı konusunda uyarıyor. Çikolatacılar hâlâ 2024’ün sonundaki rekor fiyatların etkisini yaşıyor ve maliyetler tedarik zinciri boyunca ilerlemeye devam ediyor. J.P. Morgan emtia stratejisti Tracey Allen’ın sözleriyle: “Piyasada devam eden bir açık var, kakao çekirdeği stokları ciddi şekilde azaldı ve ürün bulunabilirliği kısıtlı. Bu yüzden fiyatların uzun süre yüksek kalmasından korkarım.”
Yine de tablo tamamen karanlık değil. Daha iyi hava koşulları, Brezilya ve Ekvador’da artan ekim alanları ve üreticilerden gelen daha düşük talep, önümüzdeki yıl baskıyı hafifletmeye başlayabilir. J.P. Morgan, kakaonun ton başına yaklaşık 6.000 dolar seviyesinde istikrar kazanacağını öngörüyor. Bu, yapısal olarak daha yüksek bir seviye olsa da yılın başlarında görülen zirvelere göre daha az dalgalı olacak.
Buna rağmen uzun vadeli sorunlar devam ediyor. Uzmanlar, dünyanın en büyük iki üreticisi olan Fildişi Sahili ve Gana’da kronik yatırım eksikliği ve verimlilik sorunlarının, küresel arzı kısıtlı tutmaya devam edeceğini vurguluyor. İngiltere’de artan işçilik maliyetleri ve ABD’de daha yüksek gümrük vergisi ihtimali de fiyatlar üzerinde ek baskı yaratabilir.
Tüketiciler için bu, çikolatanın ufukta kademeli bir rahatlama işaretleri görünmeye başlasa bile, bir süre daha pahalı kalacağı anlamına geliyor.
