Londra, iXbroker Haber Merkezi —
Perşembe günü petrol piyasaları, Amerika Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın geleceğiyle ilgili spekülasyonlar ve Donald Trump’ın ABD para politikasına yönelik güçlü çıkışları nedeniyle meydana gelen sert dolar dalgalanmalarının gölgesinde, gün içindeki kazanımlarını kaybederek yatay bir seyir izledi.
Gün İçi Kazançlardan Yatay Seyre
Brent petrol, gün içerisinde varil başına 69 dolara kadar tırmandıktan sonra bu kazanımlarını bırakıp, Londra piyasasının kapanışında 68,38 dolardan işlem gördü. ABD tipi Batı Teksas petrolü (WTI) de benzer bir hareketle yükseldikten sonra geri çekildi.
Bu dalgalanmanın esas nedeni, ABD dolarında meydana gelen ani değer değişimleriydi. Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın son günlerde Federal Reserve’un geleceğiyle ilgili üstü kapalı açıklamaları, Powell’ı görevden alabileceğine dair imalarda bulunması ve ardından bu iddiaları reddetmesine rağmen piyasada belirsizlik rüzgarları estirdi. Trump’ın sürekli olarak daha düşük faiz oranları talep etmesi piyasaları tedirgin etmeye devam etti.
UBS Grup emtia analistlerinden Giovanni Staunovo, “Petroldeki bu hareketlerin arkasında yine en çok dolar var,” dedi ve ekledi: “Piyasa katılımcıları, Fed’in para politikasında ve Başkan Powell’ın göreviyle ilgili beklentilerini yeniden gözden geçiriyor gibi görünüyor.”
Doların Rolü ve Piyasalara Etkisi
ABD doları, petrol başta olmak üzere pek çok emtia fiyatlamasında kilit rol oynamaktadır. Dolar zayıfladığında, petrol fiyatları yabancı alıcılar için daha cazip hale gelir ve artar. Ancak piyasalarda Powell’ın geleceğine dair artan belirsizlik ve ABD para politikasındaki belirsiz ton sebebiyle dolar tekrar güçlendi; bu da yatırımcının petroldeki kârlarını realize etmesine ve riskten kaçışa yönelmesine yol açtı.
Aynı seansta, dolar bazlı diğer emtialar olan metaller ve tahıllar da değer kaybetti.
Jeopolitik ve Arz Endişeleri
Kur baskılarına rağmen petrol fiyatlarını yukarıda tutan bir dizi temel faktör bulunmaktadır. ABD’nin ana petrol depolama merkezi Cushing’deki stoklar gerilemeye devam etti ve bu da ileriye dönük arz endişelerini körükledi. ABD’de distilat (sanayi yakıtı ve ısıtma ürünleri olarak kullanılır) stokları, 1996’dan bu yana en düşük sezonluk seviyede seyrediyor. Geçen hafta stoklarda bir artış yaşansa da arz darlığı sürüyor.
Ortadoğu’da ise, Kuzey Irak’ın yarı özerk Kürdistan bölgesindeki bir dizi petrol sahasına çarşamba günü düzenlenen drone saldırıları sebebiyle, yaklaşık 200 bin varillik günlük üretim kaybı yaşandı. Her ne kadar Kürdistan son iki yıldır küresel piyasalara ihracat yapacak boru hattı çalışmadığı için petrol satamasa da bu tarz güvenlik riskleri, bölgesel ve küresel ölçekte fiyatlara risk primi ekliyor.
Rafinerilerde kârlılık göstergesi niteliğindeki, Eylül vadeli düşük kükürtlü gazyağı ve Brent petrol arasındaki fiyat makası da bu ay yaklaşık %7 genişledi.
iXDeep Analizi: Finansal Piyasalarda Olası Etkiler
Enerji fiyatlarındaki dalgalanma, ABD faiz spekülasyonları ve siyasi retorik, finansal piyasalar üzerinde doğrudan etkiler yaratmaktadır:
- Döviz Piyasası (Forex):
Bugünkü hareketlilik, EUR/USD ve USD/TRY gibi majör döviz çiftlerinin Fed kararlarına ve Powell’la ilgili söylentilere ne kadar duyarlı olabileceğini gösterdi. Başkanlık pozisyonuna dair gelişmeler ve spekülasyonlar, ani fiyat hareketlerine ve fırsatlara, hatta stop-loss tetiklemelerine neden olabiliyor.
- Emtia Piyasası:
Doların zayıflaması genellikle petrol, altın ve tahıl gibi emtia fiyatlarında yükseliş getirir. Fiyatlamalarda sadece stok ve talep değil, merkez bankaları ve ABD siyaseti gibi faktörler de önemli rol oynuyor.
- Kripto Piyasası:
Finansal sistemdeki belirsizlik, yatırımcıları Bitcoin ve Ethereum gibi dijital varlıklara yönlendirebiliyor. Trump-Powell gerilimi veya Fed’e dair belirsizlik arttıkça, bazı yatırımcılar özsermaye portföylerinde riskten korunmak için daha fazla kripto para tercih ediyor.
- Borsa:
Enerji devleri, uluslararası ETF’ler ve petrol sektöründeki şirketler, hem jeopolitik risklere hem de Washington’da yaşanan siyasi gelişmelere en hızlı tepki gösterenler arasında yer alıyor.
Sonuç olarak, bugünkü petrol fiyatlarına yön veren en önemli unsur arz-talep dengesinden ziyade, merkez bankası belirsizliği ve siyasi manşetler oldu. Tüm gözler Fed’in koltuğunda ve Powell’ın geleceğinde olmaya devam edecek.