چشم‌انداز مالی جهانی در حال دگرگونی است، زیرا بازارهای اروپایی خود را با دوره‌ای از افزایش هزینه‌های دولتی تطبیق می‌دهند. این تغییرات ناشی از تحولات ژئوپلیتیکی و سیاست‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده، است. اتحاد دیرینه ترانس‌آتلانتیک نشانه‌هایی از تزلزل را نشان می‌دهد و این امر پیامدهای اقتصادی قابل‌توجهی به دنبال داشته است.
افزایش هزینه‌های دفاعی در اروپا
یکی از تأثیرات فوری این تغییر، افزایش بی‌سابقه هزینه‌های دفاعی در اروپا از زمان جنگ سرد است. در حالی که کشورهای اروپایی برای افزایش سرمایه‌گذاری‌های نظامی آماده می‌شوند، بازارهای اوراق قرضه واکنش نشان داده‌اند. اوراق قرضه دولتی منطقه یورو نسبت به همتایان آمریکایی خود عملکرد ضعیف‌تری داشته‌اند، زیرا سرمایه‌گذاران انتظار انتشار بیشتر بدهی‌ها را دارند. همچنین، سهام شرکت‌های دفاعی اروپا به بالاترین سطح خود رسیده است که نشان‌دهنده خوش‌بینی بازار به رشد این بخش است.
بانک خصوصی یونیون بانکره پیش‌بینی می‌کند که بازده اوراق قرضه ۱۰ ساله آلمان ممکن است طی سه تا شش ماه آینده از ۲.۴ درصد در هفته گذشته به ۳ درصد افزایش یابد. در همین حال، دویچه بانک پیش‌بینی خود درباره یورو را تغییر داده و اهمیت تحولات مالی اروپا را تأیید کرده است.
تغییر در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری جهانی
فراتر از بازار اوراق قرضه، تغییر در هزینه‌های دفاعی و تحولات ژئوپلیتیکی انتظار می‌رود که برای سال‌های آینده بر تخصیص دارایی‌ها تأثیر بگذارد. مدیران پرتفوی سرمایه‌گذاری در حال بازنگری استراتژی‌های خود در مواجهه با تغییرات بنیادین در چشم‌انداز اقتصادی اروپا هستند.
گابریله فوا، مدیر پرتفوی سرمایه‌گذاری در شرکت آلگبریس، اظهار داشت: “این یک دنیای جدید است. ایالات متحده نشان می‌دهد که از منظر ژئوپلیتیکی آماده تغییرات اساسی است.”
واکنش اتحادیه اروپا به تغییرات ژئوپلیتیکی
رویدادهای اخیر ژئوپلیتیکی، از جمله تقابل اخیر ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، توجهات را به سیاست دفاعی اروپا معطوف کرده است. انتظار می‌رود اجلاس دفاعی اتحادیه اروپا که این هفته برگزار می‌شود، اصلاحات قانونی را برای آزادسازی میلیاردها یورو برای تأمین مالی نظامی تسریع کند.
با این حال، بخشی از این هزینه‌ها ممکن است از طریق استقراض تأمین شود، اما اتحادیه اروپا در جذب خریداران اوراق قرضه خود در زمانی که میزان انتشار بدهی دولتی در سراسر جهان به بالاترین سطح خود رسیده، با چالش‌هایی روبرو خواهد بود.
پیتر کینسلا، رئیس جهانی استراتژی ارزی در بانک خصوصی یونیون بانکره، تأکید کرد: “آلمان مجبور است پول زیادی جمع‌آوری کند—آنها انتخاب دیگری ندارند. اتحادیه اروپا اکنون باید ایالات متحده را به‌عنوان یک رقیب در نظر بگیرد.” این موضوع نشان‌دهنده تغییر اساسی در مفروضات مربوط به امنیت جهانی، تجارت و همکاری‌های اقتصادی است.
تأثیرات دفاعی و اقتصادی بر بازار اروپا
بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری کمی در بخش دفاعی خود داشته‌اند. با این حال، کشورهایی مانند فرانسه و ایتالیا در حال حاضر با بدهی‌های سنگینی مواجه هستند که نگرانی‌هایی را درباره واکنش بازار اوراق قرضه ایجاد کرده است. بحث درباره انتشار اوراق قرضه مشترک اتحادیه اروپا—که قبلاً در زمان همه‌گیری کووید-۱۹ اجرایی شد—بار دیگر به‌عنوان یک راه‌حل بالقوه مطرح شده است.
پیش از بازگشت ترامپ به کاخ سفید، ماریو دراگی، رئیس پیشین بانک مرکزی اروپا، از اتحادیه اروپا خواسته بود که سالانه ۸۰۰ میلیارد یورو اضافی برای تقویت فناوری‌های پیشرفته، امنیت و دفاع سرمایه‌گذاری کند. این درخواست نشان‌دهنده درک اتحادیه اروپا از محیط اقتصادی و امنیتی در حال تغییر است.
واکنش بازارها: سهام، ارز و طلا
تأثیر تنش‌های ترانس‌آتلانتیک در بازارهای سهام کاملاً مشهود است. شاخص شرکت‌های نظامی اروپا که توسط گلدمن ساکس جمع‌آوری شده است، امسال بیش از ۶۰ درصد افزایش یافته و به بالاترین سطح تاریخی خود رسیده است. به‌ویژه، شرکت راینت‌متال آلمان رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است که عملکرد آن شبیه به سهام فناوری به نظر می‌رسد.
ادموند شینگ، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در BNP Paribas Wealth Management، اظهار داشت: “فقط کافی است عملکرد راینت‌متال در آلمان را نگاه کنید؛ این سهام مانند یک سهام فناوری رفتار می‌کند. این روند ادامه خواهد یافت زیرا کشورهای اروپایی عضو ناتو مجبور به افزایش هزینه‌های نظامی خود شده‌اند، از جمله آلمان.”
در حالی که شاخص‌های سهام اروپا در سال ۲۰۲۵ از بازار آمریکا عملکرد بهتری داشته‌اند، بازده بالاتر اوراق قرضه و تقویت یورو ممکن است رشد آینده را کاهش دهد. یورو که یک ماه پیش تقریباً به برابری با دلار رسیده بود، اکنون به حدود ۱.۰۵ دلار افزایش یافته است. کرون سوئد نیز به دلیل شرط‌بندی سرمایه‌گذاران بر روی افزایش هزینه‌های نظامی اروپا، رشد ۱.۵ درصدی را در برابر دلار تجربه کرده است.
طلا نیز به‌عنوان یکی دیگر از برندگان بی‌ثباتی جهانی ظاهر شده است، زیرا سرمایه‌گذاران به دنبال دارایی‌های امن هستند. شرکت مدیریت دارایی آماندی، بزرگ‌ترین مدیر دارایی اروپا، در حال افزایش دارایی‌های طلای خود است و اکنون این فلز گران‌بها را به‌عنوان یک “جزء دائمی“ در استراتژی‌های تخصیص دارایی در نظر می‌گیرد.
نتیجه‌گیری
روابط ضعیف‌تر ترانس‌آتلانتیک و تغییر در اتحادهای جهانی در حال تغییر شکل دادن به بازارهای مالی هستند. با افزایش هزینه‌های دفاعی اروپا، تغییر در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری و ریسک‌های ژئوپلیتیکی در حال تکامل، سرمایه‌گذاران با یک چشم‌انداز جدید و پرچالش مواجه هستند. با ادامه تنش‌ها، پیامدهای اقتصادی این تحولات احتمالاً در سال‌های آینده بر تجارت جهانی، جریان سرمایه‌گذاری و ثبات بازار تأثیر خواهد گذاشت.
