اتحادیه اروپا در حال آماده‌سازی پاسخی قاطع به تعرفه‌های جدید اعمال‌شده از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا است. فرانسه و آلمان با تاکید بر لزوم واکنشی شدیدتر، معتقدند که این اقدام می‌تواند موضع اتحادیه اروپا را در مذاکرات تجاری تقویت کند.
تشدید تنش‌های تجاری
ترامپ روز چهارشنبه اعلام کرد که از تاریخ ۹ آوریل، تعرفه ۲۰ درصدی بر واردات از اتحادیه اروپا اعمال خواهد شد. وی با توجیه این تصمیم، ادعا کرد که اتحادیه اروپا از آمریکا در روابط تجاری سوءاستفاده کرده است. علاوه بر این، دولت آمریکا تعرفه‌های بالای ۵۰ درصد را برای برخی کالاهای وارداتی از چین نیز تعیین کرده که باعث تشدید تنش‌های تجاری جهانی شده است.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، بر ضرورت آماده‌سازی اتحادیه اروپا برای اقدامات متقابل تأکید کرده و پیشنهاد داده که شرکت‌های فناوری و خدماتی آمریکایی هدف اقدامات تلافی‌جویانه قرار گیرند. در حالی که او همچنان به مذاکره امیدوار است، بر لزوم دفاع از منافع اقتصادی اروپا با تمام ابزارهای موجود تأکید دارد.
همچنین رابرت هابک، معاون صدراعظم آلمان، این تصمیم آمریکا را محکوم کرده و آن را نوعی «تجاوز اقتصادی» خوانده است. وی خواستار واکنشی متناسب و قاطع شد تا از آسیب‌های طولانی‌مدت به بازار اروپا جلوگیری شود.
اقدامات احتمالی اتحادیه اروپا
در پاسخ به تعرفه‌های جدید آمریکا، اتحادیه اروپا در حال بررسی چندین اقدام تلافی‌جویانه است:
- مالیات بر خدمات دیجیتال: مقامات فرانسوی پیشنهاد داده‌اند که تا پایان ماه آوریل، مالیات جدیدی بر شرکت‌های فناوری آمریکایی اعمال شود. با توجه به مازاد تجاری آمریکا در بخش خدمات با اتحادیه اروپا، این اقدام می‌تواند روابط اقتصادی دو طرف را متشنج‌تر کند.
- مکانیزم ضد‌اجبار (ACI): کمیسیون اروپا در حال بررسی استفاده از ابزار ضد‌اجبار خود است، که به عنوان قوی‌ترین ابزار تجاری اتحادیه اروپا برای مقابله با اقدامات اقتصادی قهری کشورهای خارجی شناخته می‌شود. در صورت اجرای این ابزار، محدودیت‌هایی بر تجارت، سرمایه‌گذاری و مالکیت معنوی شرکت‌های آمریکایی اعمال خواهد شد.
- تعرفه‌های متقابل: اتحادیه اروپا قبلاً بسته‌ای از اقدامات تلافی‌جویانه به ارزش ۲۶ میلیارد یورو (۲۸.۱ میلیارد دلار) را در واکنش به تعرفه‌های آمریکا بر فولاد و آلومینیوم اعلام کرده است. همچنین، بسته دوم تعرفه‌های متقابل که شامل کالاهای آمریکایی بیشتری می‌شود، قرار است از ۱۵ می اجرایی شود.
مذاکرات دیپلماتیک و چشم‌انداز آینده
با وجود شدت گرفتن تنش‌ها، مقامات اروپایی از جمله اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، ترجیح می‌دهند به جای رویارویی مستقیم، به یک راه‌حل مذاکره‌شده دست یابند. با این حال، نگرانی‌هایی وجود دارد که نمایندگان تجاری آمریکا تمایلی به گفت‌وگو نشان نمی‌دهند.
مکرون همچنین پیشنهاد داده که شرکت‌های اروپایی سرمایه‌گذاری‌های خود در آمریکا را متوقف کنند، زیرا سرمایه‌گذاری در اقتصادی که همزمان در حال اعمال تعرفه‌های سنگین است، پیام اشتباهی ارسال خواهد کرد. از سوی دیگر، اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، تاکید کرده که اتحادیه اروپا طیف وسیعی از گزینه‌های استراتژیک را برای دفاع از بازار خود در اختیار دارد.
وزرای تجارت اتحادیه اروپا قرار است در تاریخ ۷ آوریل برای بررسی استراتژی‌های پاسخ به تعرفه‌های آمریکا گرد هم آیند. علاوه بر این، کمیسیون اروپا در حال تهیه یک «برگه شرایط» است که حوزه‌های ممکن برای مذاکره با آمریکا، از جمله تعرفه‌ها، سرمایه‌گذاری‌های دوجانبه و تسهیل برخی مقررات را مشخص می‌کند.
تأثیرات جهانی تنش‌های تجاری
تعرفه‌های جدید ترامپ از شدیدترین موانع تجاری اعمال‌شده از سوی آمریکا در یک قرن اخیر به شمار می‌روند و تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصادهای جهانی خواهند داشت. در واکنش، رهبران اروپایی در حال بررسی تشکیل اتحادهایی با دیگر کشورهایی هستند که از سیاست‌های تجاری آمریکا آسیب دیده‌اند، از جمله کانادا و مکزیک.
رابرت هابک تاکید کرد که کشورهای همفکر باید با یکدیگر همکاری کنند و گفت: «فرصت‌های جدیدی برای اتحادهای تجاری در حال ظهور است و باید از آن‌ها به بهترین شکل استفاده کنیم.»
با افزایش تنش‌ها و حساسیت اقتصادی، هفته‌های آینده برای تعیین سرنوشت مذاکرات میان آمریکا و اتحادیه اروپا بسیار حیاتی خواهد بود. در صورتی که مذاکرات به نتیجه نرسد، احتمال بروز یک جنگ تجاری تمام‌عیار بیش از پیش تقویت خواهد شد.
