با پایان آتشبس میان اسرائیل و حماس، حملات هوایی اسرائیل به غزه از سر گرفته شد که تاکنون منجر به کشته و زخمی شدن صدها نفر شده است. این حملات در حالی شدت گرفته که ایالات متحده نیز اقدام به حملات نظامی علیه مواضع حوثیهای یمن کرده است، موضوعی که نشاندهنده گسترش درگیریها با گروههای شبهنظامی وابسته به ایران در منطقه است.
تشدید عملیات نظامی اسرائیل
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اعلام کرده که این حملات “فقط آغاز کار” است و تأکید کرده که عملیات نظامی تا آزادی تمامی گروگانهایی که در حمله حماس در اکتبر ۲۰۲۳ ربوده شدهاند، ادامه خواهد داشت. وزیر امور خارجه اسرائیل، گدعون سعار، نیز تأیید کرده است که “این یک حمله یکروزه نیست و عملیات نظامی در روزهای آینده ادامه خواهد یافت.”
بر اساس گزارشهای حماس، تاکنون بیش از ۴۰۴ نفر از جمله برخی از اعضای ارشد این گروه در این حملات کشته شدهاند و تعداد زیادی نیز همچنان مفقود هستند. حماس اسرائیل را به نقض توافق آتشبس متهم کرده و میگوید که تلآویو از ورود کمکهای بشردوستانه به غزه جلوگیری کرده است.
گسترش درگیریها به منطقه
حملات اسرائیل تنها به غزه محدود نشده است. همزمان گزارشهایی از بمباران مواضع گروههای مسلح در لبنان و سوریه منتشر شده است. در همین حال، حوثیهای یمن نیز اعلام کردند که در پاسخ به این حملات، یک موشک بالستیک به پایگاه هوایی نواتیم اسرائیل شلیک کردهاند و هشدار دادهاند که در صورت ادامه حملات به غزه، عملیات خود را گسترش خواهند داد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، اعلام کرده که هرگونه حمله از سوی حوثیها به منزله اقدامی از سوی ایران تلقی خواهد شد. دولت وی ضمن اعمال تحریمهای جدید علیه تهران، هشدار داده است که در صورت عدم همکاری ایران بر سر برنامه هستهای خود، اقدام نظامی علیه این کشور در دستور کار قرار خواهد گرفت.
واکنشهای بینالمللی و اثرات اقتصادی
افزایش درگیریها با واکنشهای گسترده بینالمللی روبهرو شده است. وزارت خارجه ایران این حملات را محکوم کرده و نسبت به “عواقب فاجعهبار برای صلح و امنیت جهانی” هشدار داده است. عربستان سعودی نیز اقدامات اسرائیل را مغایر با قوانین بینالمللی دانسته و قطر نسبت به احتمال گسترش جنگ در منطقه هشدار داده است.
این تنشها تأثیرات محسوسی بر بازارهای جهانی داشته است. بهای طلا به بالاترین سطح تاریخی خود رسیده و قیمت نفت برنت نیز برای نخستین بار در دو هفته گذشته از ۷۲ دلار در هر بشکه عبور کرده است. در همین حال، ارزش شِکِل اسرائیل نیز ۰.۹ درصد کاهش یافته است.
بحران گروگانها و پیامدهای سیاسی
موضوع گروگانها همچنان یکی از مهمترین چالشهای موجود است. طی آتشبس، حماس ۳۸ گروگان را آزاد کرد و اسرائیل نیز بیش از ۱۷۰۰ زندانی فلسطینی را رها ساخت. اما با عدم توافق طرفین بر سر تمدید آتشبس، مذاکرات به بنبست رسید. تخمین زده میشود که حدود ۶۰ گروگان همچنان در غزه باقی ماندهاند که از این تعداد، احتمالاً ۲۵ نفر زنده هستند.
برخی از خانوادههای گروگانها به شدت از ازسرگیری جنگ ناراضی هستند و معتقدند که دولت اسرائیل “گروگانها را رها کرده است.” اما در عین حال، حمایتهای داخلی از تصمیم نتانیاهو برای ادامه جنگ افزایش یافته و دولت وی توانسته حمایت احزاب تندرو را به دست آورد.
چشمانداز آینده
با ادامه درگیریها، تلاشهای دیپلماتیک برای دستیابی به یک آتشبس جدید همچنان با چالشهای جدی مواجه است. آمریکا پیشتر پیشنهاد داده بود که آتشبس تا پس از ماه رمضان و عید پسح یهودیان تمدید شود تا زمینهای برای تبادل بیشتر گروگانها و ورود کمکهای بشردوستانه فراهم گردد. اما با شدت گرفتن حملات، به نظر میرسد که هرگونه توافقی در این زمینه فعلاً دور از دسترس باشد.
در روزهای آینده، سرنوشت این درگیریها مشخص خواهد شد؛ آیا منطقه شاهد تشدید تنشها خواهد بود یا مذاکرات دیپلماتیک میتواند بار دیگر مسیر صلح را هموار کند؟ در همین حال، فعالان اقتصادی و سرمایهگذاران همچنان تحولات این بحران را با دقت زیر نظر دارند.